Ομαλή Μετάβαση παιδιών από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό και από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο

Η ομαλή μετάβαση των παιδιών από τη μια βαθμίδα εκπαίδευσης στην άλλη (Νηπιαγωγείο – Δημοτικό και Δημοτικό – Γυμνάσιο) αποτελεί ένα ζήτημα που καλούμαστε να διαχειριστούμε αποτελεσματικά. Τα τελευταία χρόνια καταβάλλονται συστηματικές προσπάθειες γεφύρωσης του χάσματος ανάμεσα στις βαθμίδες μέσα από στοχευμένες ενέργειες.

Πέρα από την προσπάθεια που γίνεται μέσω των ΝΑΠ είναι σημαντικό τα σχολεία μας να αναπτύξουν ένα θεσμοθετημένο πλαίσιο παρέμβασης που να γεφυρώνει τη μετάβαση του παιδιού από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό και από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο.


Ένα τέτοιο πλαίσιο θα μπορούσε να υποστηριχθεί από το εγχειρίδιο του παρεμβατικού προγράμματος «Ομαλή Μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο», που εκδόθηκε από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και αποστάληκε ήδη στα σχολεία. Στο παρεμβατικό αυτό πρόγραμμα περιλαμβάνονται δέκα δράσεις που διευκολύνουν την ομαλή μετάβαση και που, όλες ή αρκετές από αυτές θα μπορούσαν να υιοθετηθούν από τα σχολεία μας. Η Διεύθυνση Δημοτικής Εκπαίδευσης με ενέργειές της φρόντισε να αποσταλεί και πάλι ο Οδηγός αυτός στα σχολεία μας και παρακαλούνται οι διευθύνσεις των σχολείων να φροντίσουν για εφαρμογή όλων ή μέρους των δραστηριοτήτων που εισηγείται το εγχειρίδιο.

Παράλληλα, με πρωτοβουλία της Ενδοτμηματικής Επιτροπής Ομαλής Μετάβασης εκδόθηκε από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο ο οδηγός με τίτλο «Ομαλή Μετάβαση από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό». Ο οδηγός αυτός έχει αποσταλεί τόσο στα Νηπιαγωγεία μας όσο και στα Δημοτικά μας σχολεία. Καλούνται οι διευθύνσεις τόσο των Δημοτικών όσο και των Νηπιαγωγείων, αφού μελετήσουν προσεκτικά τον οδηγό που τους έχει σταλεί να εγκαθιδρύσουν μια σταθερή και συστηματική προσπάθεια συνεργασίας που θα στοχεύει στην ομαλή μετάβαση των παιδιών από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό. Στο εγχειρίδιο που εκδόθηκε δίνονται ένα ευρύ φάσμα καλών πρακτικών που θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα πλήρη οδηγό ενεργειών για επίτευξη της ομαλής μετάβασης από τη μια βαθμίδα (Νηπιαγωγεία) στην άλλη (Δημοτικά).

Πέρα από τα πιο πάνω υπενθυμίζουμε τους εκπαιδευτικούς της ΣΤ΄ τάξης και τις διευθύνσεις των Δημοτικών σχολείων ότι θα μπορούσαν να αναπτύξουν κι άλλες πρακτικές που θα συμβάλουν στην ομαλή μετάβαση των παιδιών από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο.

Τέτοιες πρακτικές, όπως τονίστηκε ξανά στην εγκύκλιο της 24ης Αυγούστου 2016, είναι:

    • Η ανάπτυξη στην Στ΄ τάξη σχετικής ενότητας στα Ελληνικά με θέμα το γυμνάσιο, τις διαφορές του με το δημοτικό κλπ.
    • Η αξιοποίηση παλιών μαθητών του σχολείου που θα μπορούσαν να μιλήσουν στους τελειόφοιτους για τις εμπειρίες τους (παιδιά που φοιτούν στην Α΄ τάξη γυμνασίου).
    • Επιμορφωτικές ομιλίες ή και εργαστήρια προς τους γονείς με θέμα «Βοηθώντας στην ομαλή μετάβαση του παιδιού μου από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο» (αξιοποίηση συμβούλων που είναι πρόθυμοι, ψυχολόγων, Σχολής Γονέων, ΕΔΕ).
    • Ανάπτυξη δεξιοτήτων μελέτης, κάτι που θα επιτρέψει στα παιδιά να ανταποκριθούν ακόμη πιο αποτελεσματικά στις απαιτήσεις του γυμνασίου.
    • Καλλιέργεια θετικών στάσεων στα παιδιά σε σχέση με τη μετάβασή τους στην άλλη βαθμίδα.
    • Διαμόρφωση συνθηκών μάθησης, ώστε τα παιδιά να αναπτύξουν μεταγνωστικές δεξιότητες.
    • Έγκαιρη και σφαιρική ενημέρωση του Γυμνασίου για τα παιδιά που θα φοιτήσουν από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο σε σχέση με:
      • την κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση
      • τα σοβαρά ιατρικά προβλήματα που πιθανόν να αντιμετωπίζουν
      • την οικογενειακή τους κατάσταση και
      • πιθανές μαθησιακές, συναισθηματικές ή και άλλες δυσκολίες κριθεί ότι είναι προς όφελος των παιδιών να γνωρίζει ο Σύμβουλος του Γυμνασίου, ώστε να προβεί στις δέουσες ενέργειες, με στόχο την πρόληψη οποιωνδήποτε προβλημάτων.

Η ενημέρωση αυτή πρέπει να γίνεται προφορικά σε κοινή συνάντηση του Διευθυντή του Δημοτικού Σχολείου και των εκπαιδευτικών της Στ΄ τάξης με τον Καθηγητή Επαγγελματικής και Συμβουλευτικής Αγωγής του γειτονικού Γυμνασίου.

Εννοείται ότι τα σχολεία μας είναι ελεύθερα να αποφασίσουν κι άλλους τρόπους που θα μπορούσαν να διευκολύνουν την ομαλή μετάβαση του παιδιού από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο αλλά και από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό.

Τονίζουμε δε, σε κάθε περίπτωση, την ανάγκη σωστής, αγαστής και σε πλαίσια αλληλοσεβασμού συνεργασίας των διευθυντικών ομάδων και των εκπαιδευτικών των δυο βαθμίδων.
Κλείνοντας προσβλέπουμε στην πλήρη αξιοποίηση των δυο εγχειριδίων που βρίσκονται ήδη στα σχολεία μας.