Πως βοηθάμε τα πρωτάκια σε Δημοτικό και Γυμνάσιο

Μερικά παιδιά αισθάνονται έντονο άγχος και φόβο όταν πηγαίνουν για πρώτη φορά σχολείο ή αρχίζει η νέα σχολική χρονιά μετά από τις καλοκαιρινές διακοπές πόσο μάλλον τώρα που η κατάσταση λόγω της πανδημίας έχει και πολλές ιδιαιτερότητες.

Οι γονείς, μέσα στα πλαίσια του ρόλου τους, οφείλουν να βοηθήσουν το παιδί, ώστε να ξεπεράσει τα άγχη και τις φοβίες του σχετικά με το σχολείο, προκειμένου να προσαρμοστεί και να αποδώσει καλύτερα. Όταν, μάλιστα, το παιδί έχει αναπτύξει δεξιότητες που είναι χρήσιμες και απαραίτητες κατά τη μαθησιακή διαδικασία, οι πιθανότητες να παρουσιαστούν προβλήματα στο σχολείο ελαχιστοποιούνται.


Πρακτικές συμβουλές σε γονείς με πρωτάκι σε Νηπιαγωγείο και Δημοτικό:

Καλό είναι να αρχίσουμε 2-3 βδομάδες πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς, να κάνουμε στο παιδί μιαν απλή προετοιμασία του γεγονότος ότι θα πάει σχολείο. Λέμε δηλαδή κάποιες θετικές φράσεις περίπου σαν αυτή: «Ουάου, πόσο έχεις μεγαλώσει! Σε λίγες μέρες θα πας σχολείο! Μπράβο σου!» χωρίς να κάνουμε οποιοδήποτε αρνητικό σχόλιο όπως «να μην κλαις όμως» κλπ. Μια απλή θετική φράση κάθε τόσο και ΤΙΠΟΤΑ ΑΛΛΟ!

Μετά, αν είναι όμως και πρακτικά δυνατόν, καλό θα ήταν να αρχίσει το παιδί το νηπιαγωγείο πηγαίνοντας εκεί σταδιακά. Θα μπορούσε δηλαδή να πάει μια ώρα μόνο την πρώτη μέρα, ενάμιση ώρα την επόμενη μέρα και ούτω καθεξής μέχρι να μπορέσει σιγά σιγά να προσαρμοστεί. Αυτό θα γίνει αν είναι πρακτικά δυνατόν και φυσικά, αν δεν φέρει ένσταση το σχολείο.

Παίρνουμε λοιπόν το παιδί στο σχολείο, το αφήνουμε εκεί και αποχωρούμε πάραυτα(!) αφήνοντας τις νηπιαγωγούς να κάνουν τη δουλειά τους. Δεν αναστενάζουμε γεμάτοι ενοχές, δεν κρατούμε πιο σφιχτά το παιδί πριν φύγουμε και φυσικά ΔΕΝ ΛΕΜΕ φράσεις όπως: «όχι να φοβάσαι», «όχι να κλαις», «όχι να ανησυχείς ότι δεν θα έλθω να σε πιάσω». Αν το παιδί κλαίει, αν κολλάει απάνω μας, αν τραβάει τα ρούχα μας ή αν κάνει οτιδήποτε άλλα παρόμοιο, εμείς με αγάπη και απόλυτη σταθερότητα φεύγουμε αφήνοντάς το στα έμπειρα χέρια της νηπιαγωγού. Μπορούμε, αν θέλουμε, να πούμε φεύγοντας κάποιες ενθαρρυντικές φράσεις στο παιδί όπως: «σε αγαπώ», «θα είσαι μια χαρά», «θα είμαι πίσω πολύ σύντομα» κ.λπ.

Η απόλυτη σταθερότητά μας, συνδυασμένη με αγάπη θα κάνουν τα πράγματα για το παιδί κάθε μέρα και πιο εύκολα.

Την ίδια περίπου προσέγγιση πρέπει να έχουμε με ένα παιδί που πάει για πρώτη φορά δημοτικό. Φυσικά δεν μπορούμε να το αφήνουμε εκεί μόνο για μια ώρα σταδιακά, όλα τα άλλα όμως ισχύουν και εδώ. Εκείνο που πρέπει να τονιστεί εδώ είναι η κατανόηση και η υπομονή που χρειάζεται το παιδί με το διάβασμά του και ειδικά με το γράψιμο του. Έστω και αν έχει πάει στην προδημοτική, χρειάζεται να το στηρίζουμε και να του δείχνουμε συνεχώς πόσο πιστεύουμε σε εκείνο και στις ικανότητές του. Ποτέ μα ποτέ, δεν σβήνουμε τα γραψίματα του για να τα γράψει καλύτερα. Σκεφτείτε απλώς πόσο δύσκολο θα ήταν σήμερα για σας να μάθετε να γράφετε κινέζικα ή αραβικά! Κάτι αντίστοιχο ισχύει για το παιδί σας όταν είναι στην πρώτη τάξη του δημοτικού!

Το πρώτο τρίμηνο της πρώτης τάξης του δημοτικού θεωρείται από αρκετούς ως το πιο δύσκολο από ΟΛΑ τα χρόνια δημοτικού, γυμνασίου, λυκείου, ακόμα και πανεπιστημίου! Μετά τα Χριστούγεννα όμως, η πρώτη τάξη του δημοτικού γίνεται ως δια μαγείας πανεύκολη. Κουράγιο λοιπόν.

Σίγουρα η μεγαλύτερη ανησυχία σημειώνεται στους γονείς, των οποίων το παιδί θα πάει για πρώτη φορά στην Α’ Δημοτικού. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να παραγνωρίζεται και το πόσο δύσκολη καθίσταται συχνά η μετάβαση από την ΣΤ’ Δημοτικού στην Α’ Γυμνασίου. Η κατάσταση δυσχεραίνεται, ειδικά όταν απαιτείται η αλλαγή σχολείου, και κατ’ επέκταση η απομάκρυνση από τους παλιούς και γνώριμους φίλους και συμμαθητές.

Το παιδί, λοιπόν, έρχεται αντιμέτωπο με μια σειρά αλλαγών, οι οποίες σε συνδυασμό με τις σωματικές μεταβολές και την προσπάθεια εύρεσης της προσωπικής του ταυτότητας, καθώς η περίοδος αυτή συμπίπτει με την έναρξη της εφηβείας, είναι δυνατόν να διαταράξουν τις ισορροπίες του και να προκαλέσουν σύγχυση.

Πιο συγκεκριμένα, ο νεαρός έφηβος έρχεται αντιμέτωπος με το ότι:

  • Ενώ είχε καταφέρει να κατακτήσει το ρόλο του «μεγάλου» ως «εκτάκι», που κατευθύνει τα μικρότερα παιδιά, τώρα ξαναγίνεται ο «μικρότερος» του σχολείου, τον οποίο συχνά κοροϊδεύουν και δεν υπολογίζουν.
  • Εισέρχεται εκ νέου σε ένα άγνωστο περιβάλλον, όπου δεν τον γνωρίζουν οι καθηγητές του και συχνά ούτε και οι συμμαθητές του.
  • Συχνά είναι δύσκολο να κερδίσει την προσοχή των καθηγητών του, καθώς αυτοί εναλλάσσονται διαρκώς και οι διδακτικές ώρες μαζί τους είναι περιορισμένες.
  • Πλέον απαιτείται διαφορετικός τρόπος σκέψης, συμπεριφοράς στην τάξη και μελέτης.
  • Οι ανταγωνισμοί εντείνονται, λόγω της ηλικίας των παιδιών.
  • Η αντιδραστικότητα σε ζητήματα πειθαρχίας αυξάνει, λόγω της τάσης για αυτονομία που χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη ηλικία, με αποτέλεσμα τις συχνές εντάσεις με τους καθηγητές.

Η συμπεριφορά του γονέα κρίνεται για άλλη μια φορά καθοριστική

  • Είναι σημαντικό να ενθαρρύνετε και να ενδυναμώνετε το παιδί σας, ώστε να αντιμετωπίζει τις νέες καταστάσεις ως πρόκληση και όχι ως δυσεπίλυτο πρόβλημα.
  • Σε κάθε περίπτωση μην ξεχνάτε να τονίζετε τη θετική όψη της μετάβασής του στη νέα αυτή εκπαιδευτική βαθμίδα.
  • Ενημερώστε το παιδί σας για τη ζωή στο Γυμνάσιο, αλλά προσέξτε να μην το τρομοκρατήσετε εν όψει των νέων του υποχρεώσεων.
  • Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στα πιο μικροκαμωμένα παιδιά, καθώς για αυτά η προσαρμογή, συνήθως, είναι δυσκολότερη, λόγω της ανομοιογένειας συγκριτικά με τους συμμαθητές τους, ενώ συχνά χαρακτηρίζονται και από χαμηλή αυτοπεποίθηση.
  • Ενισχύστε την επικοινωνία του παιδιού σας με αγαπημένους φίλους και συμμαθητές, ώστε να νιώθει ότι ανήκει σε μια ομάδα όπου είναι αποδεκτό.
  • Προσπαθήστε η αλλαγή αυτή στην εκπαιδευτική βαθμίδα να μην συνοδεύεται από επιπρόσθετες αλλαγές στα πλαίσια της οικογένειας.

Το θετικό είναι πως τα περισσότερα παιδιά προσαρμόζονται αποτελεσματικά τόσο στο Γυμνάσιο, όσο και στο σχολείο γενικότερα, μετά από τους πρώτους δυο – τρεις μήνες. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, είναι ιδιαίτερα βοηθητικό για το παιδί όταν ενθαρρύνεται να μιλήσει ανοιχτά για τους φόβους και τα άγχη του και όταν ξέρει πως οι γονείς του είναι δίπλα του, προκειμένου να το βοηθήσουν να ξεπεράσει την όποια δύσκολη κατάσταση.

Πηγή: ygeiamou.gr, paidiatros.com